تیره سنجد Eleaganaceae
سنجد .Elaeaganus angustifolia L
درختانی خاردار، با شاخه های جوان خاکستری، و شاخه های قدیمی قهوهای و تیره برگ ها دارای دم برگ کوتاه، تخم مرغی و پهن و دراز و یا نیازهای، با رگبرگهایی شانهای به رنگ خاکستری و نقرهای هستند. گل ها در سطح خارجی نقرهای و جلا دارند. میوه تخم مرغی، به رنگ زرد یا سرخ حنایی و خوراکی است. کاسه گل لوله ای شکل ضخیم و پیوسته و در انتها به ۵ دندانه وصل میشود. کاسه لوله شکل که در قاعده آن مادگی وجود دارد. این گیاه برای کشت در مناطق خشک سازگار است.
میوه، برگ، گل و روغن دانه اندام مورد استفاده است مهمترین مولکول مؤثره دارویی، اسيد الاژیک، کورستین، کامفرول و الكالوئيد است خواص درمانی گل آن تب بر وقابض است. پارس ایمن دارو انواع داروهای گیاهی دام و طیور و مکمل های غذایی دام ها و آبزیان و… را جهت درمان و رفع مشکلات دام و طیور شما را تولید میکند.
مقدار مصرف برگ و گل آن سه گرم به صورت دم کرده است مقدار خوراک میوه آن تا ۶۰ عدد دم کرده میباشد. اطبای سنتی برگ و میوه قابض، ضد اسهال، صفرابر و برطرف کننده و سوءهاضمه است گل این گیاه خاصیت مقوی باه، تنگی نفس، استسقاء، یرقان و دانه آن ضد التهاب و درمان کننده اسکلروز استفاده مشده است.
سنجد تلخ .Hippophae rhamnoides L
گیاه درختچه ای و به ارتفاع ۱تا ۳متر، برگ ها خطی، عموما به عرض ۴ میلی متر و بدون برگ، شاخه های این گیاه معمولا گسترده، به رنگ قهوای و تیره با برگ های فراوان و متراکم است. گل ها سبزفام، دو پایه، گل ها ماده در زیر شاخه های جوان حلقه وار قرار می گیرند. گل های نر در سنبله گرزن های کوتاه مجتمعاند.
برگ، گل و دانه اندام مورد استفاده سنجد تلخ است که مهمترین مواد مؤثره دارویی فلاونوئید، ویتامین، کاروتن و الكالوئيد است. خواص درمانی رفع ناراحتی های ریوی وضد اسکوربوت است.
مقدار مصرف شش گرم به صورت دم کرده است اطبای قدیم از میوه این گیاه مسهل افزاینده مقامت بدن در برابر تشعشعات و عفونت های احتمالی و در کمبود ویتامین C و از برگ این گیاه مقوی قابض و دانه اش را به عنوان ملین استفاده نمودهاند.
تیره گل مغربی Onagraceae
گل مغربی .Oenothera biennis L . – Onagra biennis ( L ) . Scop
گیاهی علفی، و با برگهای منفرد، گل آذین منفرد، گل ها اپی ژین پنج چرخهای و چهار پر هستند و شامل ۴ کاسبرگ، ۴ گل برگ، ۸ پرچم و ۴ بر چه اند. پیاله گل معمولا ممتد است و غالبا لوله ای دراز را به وجود میآورد. که در انتها دارای قطعات پوشش و پرچم ها است. تخمدان زیرین است و معمولا به میوه کپسولی ختم میشود. دانه ها دارای آلبومن فراوان و روغنی است. از این گیاه پلی پلوئیدهای مختلفی به دست آوردهاند.
ریشه، روغن دانه اندام مورد استفاده است مهمترین مولکول مؤثره دارویی سریل الکل و فیتوسترول خواص درمانی خاصیت ضد درد و ضد التهاب است. از روغن آن جهت معالجه اگزما توصیه میگردد.
در استعمال داخلی مقدار آن بر حسب بیماری متفاوت است میزان مصرف پنج گرم از این گیاه در بزرگسالان است دو گرم از این این گیاه برای کودکان استفاده شود.
اطبای قدیم به صورت خوراکی در درمان سرفه های آسمی ناراحتی های دستگاه گوارشی سیاه سرفه و در استعمال خارجی جهت درمان سوختگی زخم و دردهای روماتیسمی توصیه نمودهاند.
تیره مارزبون Thymelaeaceae
مار زبون .Daphene mezereum
گیاهانی درختچه ای، دارای جوانه های فلسی و برگ ها در پایین باریک شده است. گلها غالبأ نر ماده قیفی شکل و به رنگ سرخ و دارای دم گل کوتاه و کم و بیش معطرند. خامه انتهایی کوتاه، میوه سته، گوشتی و نرم و یا چرمی است. در آغاز رشد به حالت محصور در پوشش گل باقی می ماند. ولی با رشد گل از آن خارج و برهنه می شود. و دارای هسته ای با درون بر سخت و محکم است. پوست اندام مورد استفاده است مهمترین مولکول های مؤثره دارویی، فزرنیک و خواص درمانی استعمال خارجی دارد.
مقدار مصرف دو گرم به صورت دم کرده، استفاده سنتی از این گیاه به عنوان مدر مسهل معرق و التیام دهنده زخم ها مصرف میشده است ولی چون خطرناک بوده از آن با رعایت احتیاط استفاده میشده است مصرف آن زیر نظر پزشک باید تجویز گردد و نباید در دوران حاملگی و شیردهی مصرف گردد.
برای مطالعه مقالات بیشتر درباره گیاهان دارویی کلیک کنید.
