کاسنی این گیاهان علفی، به ندرت چوبی و یا پیچان بوده، دارای برگ های متناوب و ساده یا کم و بیش با پهنکی بریده و به اشکال مختلف است. دستگاه زایشی در این گیاهان وضع خاصی دارد. گل آذین به صورت کپه‌ای است که در آن محور یا دم گل در انتها به صورت نهنجی مشترک توسعه می‌یابد.
در گریبانی از برگک‌ها محصور می‌شود. گل های موجود روی سطح نهنج کاسنی بسیار کوچک و ریز هستند. کاسه در گل های کپ‌های عبارت از تعدادی پولک‌ها با تارهای باریک است. جام پنج پر و لوله‌ای است و یا جام زبانه‌ای است. گاهی جام دولبه است. پرچم‌ها 5 عدد دارای میله آزاد، ولی در قاعده به هم چسبیده، و در بساک‌ها نیز به هم پیوسته‌اند. به همین دلیل گیاهان این تیره را سينانتره نیز می گویند. گیاهان  تیره، به چهار زیر تیره تقسیم می شوند.

  • زیر تیره لوله گلی ها
  • زیر تیره زبانه گلی ها
  • زیر تیره پرتو آساها
  • زیر تیره دولبی ها
گیاهان دارویی زیر تیره کاسنی

 زیر تیره زبانه گلی ها Liguliflores

شنگ کپه ارغوانی (شنگ ارومیه ای) Tragopogon pratensis L.;T.carinatus Gillb.
گیاهان علفی، یک ساله و دارای دارای برگ های باریک، و گل های زرد رنگ، که کپه های گل در این جنس تنهایی و دارای برگک های هم قد، واقع در یک ردیف است. فندقه آن‌ها منتهی به منقار و همچنین حامل جقه ای از کرک‌هاست. این گیاه در استپ های سرد رویش دارد.  پارس ایمن دارو انواع داروهای گیاهی دام و طیور و مکمل های غذایی دام ها و آبزیان  و… را جهت درمان و رفع مشکلات دام و طیور شما را تولید می‌کند.
ریشه این گیاه در استخراج ماده مؤثره استفاده می‌شود. مولکول های استخراجی ریشه این گیاه عبارتند از: اینولین، مانیتول، اینوزیتول است. خواص درمانی این گیاه به عنوان تصفیه کننده خون و خلط آور است. دم کرده ریشه این گیاه به میزان سه گرم استفاده می‌شود.
برگ تازه این گیاه به میزان پنجاه گرم به صورت سالاد مصرف می‌شود. پزشکان سنتی از ساختارهای مختلف این گیاه مخصوصا ریشه این گیاه به عنوان التیام دهنده زخم‌ها، خلط آور و بند آورنده خون، ضد اسهال و اشتها آور استفاده می‌کردند.

گیاهان دارویی زیر تیره کاسنی

کاسنی .cichorium intybus L
گیاهی است علفی، خودروی، ریشه آن نسبتا ضخیم و عمودی، برگ‌های پایینی ساقه کاسنی بریده و برگ‌های بالایی آن ساده است. ساقه حامل تعداد زیادی که گل، که آبی رنگ هستند، جام گل پیوسته که در انتها دارای 4 تا 5 دندانه است. این گیاه در زیستگاه‌های مرطوب رویش دارد علف هرز دارویی است.
ریشه و گل کاسنی در استخراج ماده مؤثره استفاده می‌شود و مهم ترین مواد مؤثره دارویی، شیکورین، کولین، اینولین، لاكتوسین، فلاونوئید و بتائین ایزوبوتیل است. در درمان از این گیاه در کاهش چربی خون، تصفیه خون، ملین و صفرا آور است. نوشیدن عرق کاسنی مفید است. می توان ده گرم از ریشه و گل این گیاه را به صورت دم کرده استفاده کرد.
کاسنی گیاهی است که از قدیم الایام در اقوام مختلف استفاده می شده است و از آن در درمان بیماری‌های مختلف استفاده می‌کردند، آن را به عنوان مقوی معده، بیماری های قولنج های کبدی، تصفیه کننده خون، مدر، ضد درد و معرق استفاده می‌شده است.

کاهو خوراکی .Lactuca sativa L
گیاهی یک سله، علفی، پایا و دارای ساقه های منشعب، گپه‌های گل در این جنس زرد رنگ هستند. به صورت سنبله یا خوشه ای در طول ساقه قرار دارند. فندقه دارای جقه‌ای از کرک‌هایی واقع بر پایه ای بلند است.
برگ‌ها و شیره(لاتکس) مواد مؤثره دارویی دارند و مهمترین مواد مؤثره دارویی این گیاه لاکتو کاروم، لاكتوسین، موم، رزین و اسیدهای آلی است درمان با این گیاه به عنوان آرام کننده، نرم کننده، مدر، تأمین کننده آهن و ویتامین های مختلف برای بدن است. پودر برگ این گیاه به میزان سه گرم و به صورت دم کرده استفاده می‌شود.

گل قاصد .Taraxacum officinale Web
گیاهی با ساقه های کوتاه، علفی که برگ‌های آن به طوقه وار در سطح زمین قرار دارند، به شدت بریده‌اند. کپه های گل در آن‌ها منفرد و زرد رنگ هستند. در انتهای تیرک قرار دارند، نهنج مسطح، که بر روی آن گلچه‌های فراوان وجود دارد. جام پیوسته گل در انتها صاف است. مادگی ۱ برچه ای که به فندقه دارای جقهای از کرک‌هایی واقع بر پایه ای بلندند، بر روی آن ایجاد شده است دیده می شود. گیاهی است که در رویشگاه‌های مرطوب رشد کرده در مزارع علف هرز دارویی است.
ریشه، برگ و گل این گیاه خاصیت دارویی دارند و مهم ترین مواد موثره دارویی این ساختارها تراكز اسین، کولین، اینولین، فیتوسترول است و در درمان از این گیاه به عنوان صفراآور، ملین و ضد روماتیسم استفاده می کنند. دم کرده این گیاه به میزان شش گرم روزانه استفاده شود.
این گیاه می تواند به صورت خوراکی برای تأمین ویتامین C استفاده شود. اطبای قدیم از آن به عنوان معرق، مدر، تصفیه کننده خون، صفراآور، دفع سنگ های صفراوی و در استعمال خارجی جهت درمان ناراحتی های پوستی، خارش و التيام زخم‌ها استفاده می‌کردند.

زیر تیره لوله گلی ها Tubuliflore

گل گندمه آبی. Centaurea cyanus
گیاهی علفی و یک ساله، برگ های پایینی ساقه عمیقا شکافته، برگ‌های بالایی آن باریک و خطی، کپه ها معمولا دارای دم برگ بلند، برگک‌ها در حاشیه مژکدار، گل‌ها آبی یا سفید در پیرامون کپه بزرگتر، لوله جام غالبا بیش از 5 لبه دارد. انتهای فندقه‌ها دارای تارهای ابریشمی پر مانند است. گل گندمه آبی در مزارع بدصورت علف هرز رویش دارد. یکی از گونه‌های علف هرز است که خاصیت دارویی دارد.
گل های آبی رنگ گیاه در استخراج مواد مؤثره استفاده می‌شوند. در این گل های آبی رنگ انواعی از فلاونوئیدها مانند سنتورین، سیانین و املاح معدنی وجود دارد. در درمان از این گیاه به عنوان مدر، مقوی معده و ضد سرفه استفاده می‌شود. روزانه می‌توان از این گیاه حداکثر چهار گرم به صورت دم کرده استفاده کرد.
فراوانی این گیاه در رویشگاه‌های مختلف سبب شده تا مردم اقوام مختلف در گذشته از آن استفاده کنند. به عنوان تببر رفع بیماری های کبدی و زردی جهت رفع سرفه و بیماری‌های سینه استفاده می‌شده است.

خارمقدس .cnicus benedictus L. ; Carbenia benedicta L
گیاهانی پایا و پوشیده از کرکاند، ساقه از قاعده منشعب و دارای انشعابات دور از هم است. برگ ها باریک، چرمی و دارای خارهای ریز است. کپه دارای گ‌لهای نهم جنس گریبان تخم مرغی کروی و مرکب از چند ردیف برگک‌های هم پوش است. نهنج مسطح، پوشیده از تارهای زبر و گل های زرد کم رنگ است.
در تمام اندام‌های خار مقدس مواد مؤثره دارویی وجود دارد. مهم ترین مواد مؤثره دارویی این گیاه موسیلاژ، کئی سین، تانن و رزین است و در درمان خون ریزی‌ها، مقوی معده و ضد اسهال است. دم کرده این گیاه به میزان سه گرم در روز مفید است.
گیاه خار مقدس در پزشکی سنتی استفاده درمانی متفاوتی داشته است از این گیاه در ضعف عمومی بدن، بی اشتهایی، ضعف عمل دستگاه گوارش، سوء هاضمه، نفخ شکم، قولنج‌ها و زردی، تب بر و در استعال خارجی جهت التیام زخم ها به کار می‌رفته است.

گیاهان دارویی زیر تیره کاسنی

خار مریم  Silybum Marianum ( L . ) aertn . ; Cardaus Marianus
گیاهی علفی، دو ساله، محکم و قوی و نسبتا بلند، با برگ‌هایی در حاشیه خاردار، به رنگ‌های سبز مایل به سفید و مرمری هستند. کپه ها بزرگ و پر گل، تقریبا هم قد برگک‌های بیرونی گریبان سبز و برگی شکل، زائده دار و منتهی به خارهای محکم‌اند. نهنج گوشتی و شراب‌های، گل ها دارای جام ارغوانی، با لوله ای با ریک به طول 20 میلی متر و پهنکی به طول 8 میلی متر، شامل قطعاتی باریک خطی و عمیق شکافته شده‌اند. پرچم ها در قاعده به صورت لول‌های باریک و به هم پیوسته و بساک دارای زائده کوتاه است. دارای فندقدهای در جوانب به هم فشرده است.
ریشه، برگ و دانه ترکیبات مؤثره فراوانی دارند فلاونوئیدهایی مانند(سیلی بین و سیلی مارین) روغن فراری از مهم ترین مواد مؤثره این گیاه هستند. خار مریم گیاه بسیار مفیدی است و در درمان بیمارهای کبدی و رفع سنگ های صفرا استفاده درمدی دارد. دم کرده دانه های این گیاه به میزان پنج گرم در روز مفید است
اطبای قدیم برای درمان بیماری ها مختلفی از این گیاه استفاده می‌کردند. این گیاه را به عنوان تب بر و در درمان بیماری‌های یرقان کبدی درمان بیماری‌های طحال و سر دردهای میگرنی و در استعمال خارجی به عنوان التیام دهنده زخم ها استفاده می شده است.

برای مطالعه مقالات بیشتر درباره گیاهان دارویی کلیک کنید.